२०८१ पुष २०, शनिबार ०७:३३
बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुबाट ठगी गर्ने, सामाजिक सञ्जालमार्फत विभिन्न प्रलोभनमा पारी नेपालमा करोडाँै रुपैयाँको ठगी सम्बन्धी मुद्दा प्रहरीमा परेको छ । विभिन्न व्यक्तिहरुलाई ठग्न प्रयोग भएको ५ सय भन्दाबढी मोबाइल नम्बर सक्रिय रहेको प्रहरीले जनाएको छ ।
केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सीर्आइबी)ले शुक्रबार जारी गरेको सचेतनामुलक सन्देशमा फेसबुक, इन्स्टाग्राम, टेलिग्राम, ह्वाट्सएप, मेसेञ्जर, भाइवर, इमोलगायतका सामाजिक सञ्जालहरु र इ–सेवा, खल्तीजस्ता वालेट तथा बैंक/बित्तीय संस्थाबाट बोलेको भनि विभिन्न अपरिचित नम्बरहरुबाट फोन गरी वा म्यासेज गरी नेपाल सरकारका कर्मचारीहरु तथा सर्वसाधारणहरुलाई समेत धोकापूर्ण तरिकाले प्रलोभनमा पारी ठगी हुने गरेको उल्लेख गरिएको छ ।
अनलाइन ठगीहरुबाट बच्न समाजिक सञ्जालहरुको प्रयोग गर्दा सचेत रहन सीआईबीले आग्रह गरेको छ ।सीआईबीका सुचना अधिकारी समेत रहेका प्रवक्ता एसपी होबिन्द्र बोगटीले समाजिक सञ्जाल लगायतका माध्यमहरुबाट सर्वसधारणलाई ठग्ने क्रम बढेकोले सचेत रहन आग्रह गरेका छन् ।
ई सेवा, खल्ती जस्ता वालेट, बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुको लोगो समेत प्रयोग गरी धोकापूर्ण तरिकाले सम्बन्धित संस्थाको आधिकारिक व्यक्ति भनी फोन कलगरि प्रलोभनमा पार्ने गरिएको उजुरीहरु आएको बोगटीले जनाएका छन् । ‘ई सेवा, खल्ती जस्ता वालेटमा पटक–पटक गलत पासवर्ड राखेर तत्कालका लागि बन्द गर्ने र सोही समयमा मोबाइलबाट प्रयोगकर्तालाई कल गरी वालेटमा समस्या आएको बताउने गरिएको छ’ सीआईबीले जारी गरेको सुचनामा भनिएको छ, ‘म सेवा प्रदायक कम्पनीबाट बोलेको भनी ओटीपी (गोप्य कोड) माग गर्ने र क्षणभरमा नै उक्त वालेटमा भएको रकम अन्य व्यक्तिको वालेट वा बैंक खातामा ट्रान्सफर गरिन्छ ।
सामाजिक संजालमा विभिन्न खालका प्रलोभनमा पार्ने सन्देशहरु पठाउने र विभिन्न किसिमका आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्सले सृजना गरेका आवाजहरुबाट कल गरी तपाईको सामान आएको छ, तपाईलाई फाईदा हुने खालको व्यापार छ भन्ने जस्ता लिंक पठाई खोल्न लगाउने र लिंक खोल्ने बित्तिकै पासवर्ड र युजरनेममा पहुँच पु¥याई पैसा ट्रान्सफर गर्ने कार्य भइरहेको एसपी बोगटीले जनाएका छन् ।
सीआईबीले अनलाईन व्यापारको नाममा सामाजिक संजालमा बिभिन्न साईटहरु खोली सामानको आकर्षक फोटो भिडियो अपलोड गर्ने र कुनै ग्राहकले सामान अर्डर गर्दा विभिन्न क्यूआर र बैंक खातामा रकम माग गर्ने र रकम प्राप्त गरिसके पछि सामान डेलिभरि नगरी सम्पर्कविहीन भई ठगी गर्ने भेटेको जनाएको छ ।
पोखरामा ५७ लाख, चितवनमा १६ लाख, नेपाल सरकारमा कर्मचारीहरुको ५ लाख ५० हजार, विभिन्न कम्पनी तथा सर्वसाधारणहरुको करोडौँ रकम ठगी गरिएको सम्बन्धनमा सीआईबीले अनुसन्धान गरिरहेको एसपी बोगटीले जनाएको छ । सीआईबीले ठगी कार्यमा हालसम्म ५सय भन्दा बढी संदिग्ध फोन नम्बरहरु सक्रिय रहेको उल्लेख गर्दै अपरिचित नम्बरहरुबाट आएका फोन तथा मेसेजहरु नउठाउन तथा रिप्लाई नगर्न सीआईबीले आग्रह गरेको छ ।
अनेक किसिमका ठगीमा संलग्न संदिग्ध व्यक्तिहरुको सम्बन्धमा जानकारी प्राप्त भए सीआईबी अथवा प्रहरी कार्यालयमा सुचना दिन आग्रह गरिएको छ । सुचना प्रबिधिबाट बैंकिंग कारोबारलाई सहज बनाएसँगै लुट्नेहरुका लागे पनि मार्ग सहज बनाइदिएको छ ।केही लाख रुपैयाँ लुटपाट गर्न बन्दुक चलाउने जस्ता अपराधिक क्रियाकलापमा कमी भए पनि आँखा झम्काउन नपाउँदै करोडाँै लुट्ने धन्धामा भारी वृद्धि भएको छ ।
यसैबीच एफवान सफ्टको सिस्टम ह्याक गरेर सिटिजन्स बैंकको खातामा रहेको साढे ३ करोड रूपैयाँभन्दा बढी रकम चोरी भएको खुलेको छ । सिटिजन्स बैंकको सफ्टवेयर पनि एफ वान सफ्टले नै निर्माण गरेको थियो । त्यसपछि एफवान सफ्टले नै सिटिजन्स बैंकको दरबारमार्ग स्थित शाखामा खाता खोलेको थियो । उक्त सफ्टवेयर ह्याक गरेर एफ वान सफ्टकै खाताबाट ३ करोड ५१ लाख ५० हजार ३ सय ७० रुपैयाँ चोरी गरेको अभियोगमा २४ जनालाई प्रतिवादी बनाउँदै काठमाडौं जिल्ला अदालतमा विद्युतीय ठगीको कसुरमा मुद्दा दायर गरिएको छ ।
प्रतिवादी बनाइएका २४ जनामध्ये ९ जनालाई पक्राउ गरिसकिएको र १५ जना फरार रहेको व्यूरोका एसपी दीपकराज अवस्थीले जनाएका छन् । पक्राउ पर्नेहरूमा ललितपुरको त्रिगुण रत्न बज्रचार्य, सिरहाका राहुल ठाकुर, सिरहाकै पुरुषोतम साह, सप्तरीका कृष्णरमण राउत, सप्तरीकै संजिवकुमार शर्मा, उदयपुरका कमल थापा मगर, उदयपुरकै दीपक थापा मगर, सुनसरीका सन्देश राई र सुनसरीकै सागरकुमार साह रहेका छन ।
